De energiebelasting wordt in het Belastingplan 2019 herzien, schreef staatssecretaris Menno Snel (Financiën, D66) afgelopen vrijdag in een brief aan de Tweede Kamer. De schuif van elektriciteit naar aardgas zet verder door, en de jaarlijks teruggaaf wordt verminderd.
Fiscale vergroening
De schuif van gas naar stroom was al aangekondigd in het Regeerakkoord, en past in het streven van het kabinet om belasting te heffen volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’. Nieuw is dat ook de teruggaaf van energiebelasting zal worden verlaagd. De Oeso had in een rapport geconcludeerd dat een dergelijke geld-terug-regeling een relatief dure maatregel is om belastingen te verlagen. Het geld dat in de schatkist blijft na invoering van een lagere teruggaaf, opent de mogelijkheid van “directe belastingverlaging”, schrijft de staatssecretaris. Dat zou lagere tarieven betekenen, in plaats van een terugbetaling naderhand. Precieze percentages komen in het Belastingplan van volgend jaar.
Plannen Samsom
De plannen lijken sterk op de plannen die Diederik Samsom, voorzitter van de klimaattafel gebouwde omgeving, ontvouwde om “ruimte in de rekening” te creëren. Hij doelt daarmee op het feit dat wanneer gas duurder wordt ten opzichte van elektriciteit, het voor huiseigenaren aantrekkelijker wordt om het huis te verwarmen met stroom in plaats van gas. Zij zouden dan eerder een -dure- warmtepomp aanschaffen dan een gasgestookte CV-ketel. Tegelijkertijd is het idee dat door de verschuiving van de belasting het totale bedrag dat de huiseigenaar aan energiebelasting betaalt, wel gelijk blijft. Dat staat ook te lezen in de brief van Snel: “Door de schuif werkt de energiebelasting minder verstorend in de keuze tussen bijvoorbeeld een warmtepomp en een CV-ketel.”
Samsom noemde het aanpassen van de belastingteruggave als een optie om het investeren in duurzame maatregelen aantrekkelijker te maken. Voor de kleine beurs die onevenredig hard getroffen wordt door de ruimtecreatie zou compenserend inkomensbeleid moeten worden gevoerd, stelt Samsom. De staatssecretaris schrijft dat hij de belastingteruggaaf wil verlagen juist om gerichter inkomensbeleid te kunnen voeren.
Het is niet bekend of er een samenhang is tussen het aangekondigde belastingplan van het ministerie en het plan zoals dat uit de onderhandelingen aan de klimaattafel lijkt te komen. Economische Zaken en Klimaat laat desgevraagd weten dat er pas op 10 juli kennis genomen zal worden van de plannen van de klimaattafels en dat daar dus op dit moment niet op gereageerd kan worden. De overheid moet zich bij aanpassingen aan de energiebelasting gedragen als een “goed huisvader”, stond vorige week te lezen in Energeia’s zusterpublicatie Trilemma. Er zijn de afgelopen jaren meerdere voorbeelden waar kleine verschuivingen onverwachtse gevolgen bleken te hebben.
CO2-belasting elektriciteitscentrales
Snel noemt in zijn brief ook de voorgenomen CO2-belasting voor elektriciteitscentrales. Hij kondigt aan dat daar een aparte wet voor zal komen. Op dit moment onderzoekt het ministerie in samenwerking met eigenaren van elektriciteitscentrales nog de opties en de gevolgen van de verschillende opties. Een belangrijke rol is weggelegd voor een rapport van adviesbureau Frontier Economics, dat eerder al uitlekte. Daaruit bleek dat het invoeren van een bodemprijs voor CO2 in Nederland alleen de prijzen per MWh flink kan opjagen. Dat zou een grotere afhankelijkheid van het buitenland en een toename van de CO2-uitstoot in Europa als gevolg kunnen hebben.
Bron: Katrijn de Ronde • Nieuws, Energeia, 3 juli