De gemeente Utrecht wil dat de wijk Overvecht-Noord uiterlijk in 2030 volledig aardgasvrij is. Dit betekent dat voor zo’n 6.600 huishoudens alternatieve energiebronnen moeten worden gezocht. Hoewel het draaiboek voor deze operatie niet nog is geschreven, weet de gemeente zich wel alvast gesteund door de netbeheerder, de warmteleverancier en drie woningcorporaties.
Overvecht-Noord bestaat grotendeels uit hoogbouw uit de jaren zestig. Veruit de meeste van de ruim 8.000 huishoudens beschikken nu over een gasaansluiting, al dan niet in combinatie met stadswarmte. De keuze voor deze wijk is ingegeven door het feit dat de gasleidingen uiterlijk in 2030 moeten worden vervangen; aangezien de afschrijftermijn zo’n veertig jaar bedraagt, is dit een logisch moment om in actie te komen. Bovendien is driekwart van de woningen in Overvecht-Noord in handen van corporaties, waardoor er voldoende massa is om de benodigde investeringen terug te verdienen.
Enorme operatie
“Nederland heeft het klimaatakkoord van Parijs ondertekend”, zei wethouder Lot van Hooijdonk (duurzaamheid, Groenlinks) deze donderdag bij de bekendmaking van de plannen. “Dit brengt met zich mee dat we in de gebouwde omgeving naar nul emissies in 2050 moeten. Een enorme operatie, ook voor Utrecht. Omgerekend zullen we in de gemeente 25 panden per werkdag moeten aanpakken.” Van Hooijdonk benadrukt dat dit niet “van vandaag op morgen” is geregeld. Sterker, een gedetailleerd draaiboek ontbreekt nog. Wel heeft de gemeente inmiddels afspraken gemaakt met netbeheerder Stedin, warmteleverancier Eneco, drie woningcorporaties en bewonerscollectief Energie-U.
Als eerste zullen de corporatiewoningen worden aangepakt die alleen kookgas gebruiken, ruim 4.500 stuks. Binnen deze groep krijgen de huishoudens waarbij grootschalige renovaties of andere aanpassingen op stapel staan voorrang. Hoewel er zeker nog knelpunten zijn, met name rondom de financiering, verwachten de betrokken partijen dat de operatie hier het meest soepel zal verlopen. Voor de bijna 1.000 particuliere woningen met gas voor warmte lijkt de uitdaging het grootst; de kosten per huishouden bedragen zo’n €30.000.
Niettemin streeft de gemeente ernaar de kosten voor zowel huurders als eigenaren tot een minimum te beperken; de alternatieve oplossingen moeten “als een vooruitgang of op zijn minst als een stationaire situatie beleefd worden”. Dit vereist dat er, voordat er ook maar een gasleiding wordt doorgeknipt, goede afspraken worden gemaakt over de verdeling van de kosten en baten. Het door Stedin ontwikkelde instrument Infrastructurele Footprint, waarmee de gemeenschappelijke kosten in kaart kunnen worden gebracht, speelt hierin een voorname rol.
Energie leveren
Om de deadline van 2030 te kunnen halen, is het noodzakelijk dat de laatste plannen in 2025 gereed zijn. In tenminste één gebouw, niet toevallig de plek die Van Hooijdonk had uitgekozen voor het wereldkundig maken van haar plannen, is de operatie dan al lang en breed achter de rug. In deze flat van woningcorporatie Bo Ex wordt naar verwachting over minder dan twee jaar al geen gas meer gebruikt. De ambities reiken zelfs verder, want het gebouw moet dan zelfs energie kunnen leveren. Installatiebedrijf Bos werkt daartoe aan een plan met onder meer zon-pv, wind en warmteterugwininstallaties.
Bron: Energeia.
Auteur: Jeroen Savelkouls
Foto: Utrecht Overvecht, bron Wikipedia door Ruben Alexander